DEURNE – Sinds 2014 zijn Sjaak Langenberg & Rosé de Beer als kunstenaars 'embedded' op Het Rijtven, een leefgemeenschap voor mensen met verstandelijke en lichamelijke beperkingen van zorgorganisatie ORO. Daar ontdekten zij dat bewoners die 24-uurs zorg hebben een belangrijke bijdrage leveren aan de samenleving: zij leren degenen die hen omringen zich te bezinnen op het tempo en de aandacht waarmee dingen worden gedaan. Door het levenstempo van de bewoners als leidraad te nemen ontstaat er op Het Rijtven een bijzondere variant van de slow movement. Om hun visie kracht bij te zetten ontwikkelen Langenberg & de Beer nieuwe voorzieningen en activiteiten vanuit studio PUUR. De nauwe samenwerking met zorgorganisatie ORO en de verregaande betrokkenheid van het kunstenaarsduo bij zowel de visie op het terrein, communicatie, de inrichting en de activiteiten is uniek. Zij zijn zowel als makers, adviseurs en opdrachtgever aan andere ontwerpers en kunstenaars betrokken. Hun aanpak contrasteert met de vergadercultuur en is derhalve leerzaam voor medewerkers en het management. Zo transformeerden zij een tuinhuisje dat als rokershok dienst deed in twee weken tijd in een stiltekapel.

Mindfulness, yoga en meditatief maakproces
Samen met bewoners namen Langenberg & de Beer meditatie-oefeningen en muziek op. Een knipoog naar de mindfulness-rage, maar bovenal een manier om te onderstrepen wat dat je veel kunt leren over jezelf in het contact met bewoners. Ontwerpster Sanne Ree Barthels knoopte met zorgmedewerkers hangmatten. Tijdens het meditatieve maakproces ging ze het gesprek aan over hun werk. Hoe blijf je goed voor jezelf zorgen binnen de zorg voor anderen? Wat leren de cliënten je? Barthels maakte naar aanleiding van de gesprekken tekeningen. Barthels ontwierp tevens een speciale kar voor twee medewerkers die een Yoga workshop initieerden. Een korte film over Het Rijtven die Langenberg & de Beer samen met Twan Mickers maakte werd vertoond op de tentoonstelling 'Meditatie' in het MRK in Uden.

Bottom-up huisstijl en speellandschap
Geïnspireerd op producten die tijdens dagbesteding worden gemaakt, ontwikkelden Langenberg & de Beer van binnenuit een huisstijl die onder meer leidde tot een website voor Het Rijtven waarin de visie is geïntegreerd en mededelingenborden op het terrein die ook als insectenhotels dienst doen. De borden werden uitgevoerd door Wilco Kwerreveld van Schors & Scheef. Kwerreveld die oorspronkelijke als beeldhouwer is opgeleid ontwierp vervolgens een speellandschap voor Het Rijtven waarin niet de speelmiddelen, maar een andere visie op spelen centraal staat.

Snoezel en loungen
Voor een langlopend onderzoek naar multifunctionele SnoezelLounge ruimtes verstrekten Langenberg & de Beer aan een aantal kunstenaars en ontwerpers opdrachten. De ontwerpers Martijn Koomen en Anke Van Looveren realiseerden een snoezelruimte die ook als ruilbibliotheek in gebruik was. Zij onderzochten hoe weersomstandigheden de vormgeving van een binnenruimte kunnen beïnvloeden; hoe het weer een snoezelruimte kan activeren. Het kunstenaarsduo Rizomorf richtte een SnoezelBioscoop in. Zij maakten een van de werkelijkheid vervreemde 'natuurfilm' op het terrein van Het Rijtven. De inrichting werd gecompleteerd met vilten geluidsobjecten gemaakt van de wol van het oudste schaap op Het Rijtven. Karin van Dam maakte een SnoezelInstallatie en betrok één van de cliënten bij de inrichting door zijn gedetailleerde tekeningen wandvullend in de context van de installatie te presenteren.

Links

Blog Publiek Gemaakt: 'Studio PUUR: Sjaak Langenberg & Rosé de Beer ingebed in Het Rijtven'
Klik, vakblad verstandelijk gehandicaptenzorg: 'Snoezelruimte wordt bioscoop'
Happinez: 'Mediteren in meervoud'
Eindhovens Dagblad: 'Lekker wegdoezelen in snoezelbios bij Rijtven'
Markant, december 2017: 'Wij willen iets maken'